27
Φεβ

Περί μηνίσκων

 

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ «ΠΕΡΙ  ΤΩΝ  ΜΗΝΙΣΚΩΝ».

Οι μηνίσκοι αποτελούν δύο σημαντικές ινοχόνδρινες  δομές, σε σχήμα ¨μισοφέγγαρου¨, μεταξύ των αρθρικών επιφανειών μηριαίου  και κνήμης. Ο κύριος ρόλος τους είναι η λίπανση της άρθρωσης  του γόνατος,  η σταθερότητα της και  η μεταφορά φορτίων,  ενώ λειτουργούν σαν «απορροφητήρες κραδασμών»,  εξομαλύνοντας  τις αρθρικές επιφάνειες, με αποτέλεσμα μείωση των  θορύβων στο γόνατο  προστατεύοντας την άρθρωση.

Οι μηνίσκοι τροφοδοτούνται από ένα πλούσιο περιφερικό τριχοειδικό πλέγμα αγγείων που αποτελεί ένα «παραπόταμο» των έσω και έξω γονατιαίων αρτηριών, γνωρίζοντας ότι μόνο το 10%-30% της περιφέρειας τους λαμβάνει επαρκή αγγείωση. Υπάρχει η γνώση ότι το πρόσθιο και το οπίσθιο κέρας των μηνίσκων είναι περιοχές πλούσιες σε αγγειακές και νευρικές απολήξεις. Έχει σημασία να γνωρίζουμε ότι το αγγειούμενο έξω τριτημόριο του μηνίσκου διατηρείται κατά την διάρκεια της ζωής και ότι δεν υφίσταται σημαντική μείωση με την πρόοδο της ηλικίας.

Το εσωτερικό (κεντρικό) τρίτο του μηνίσκου συχνά αναφέρεται σαν white zone”, αντίθετα με το αγγειούμενο  περιφερικό τρίτο (“red zone”),  στο οποίο λόγω της πλούσιας αγγείωσης  είναι αυξημένη η ικανότητα επούλωσης,  ενώ το ενδιάμεσο τρίτο αναφέρεται ως  redwhite zone  και προσλαμβάνει  περιορισμένη αγγείωση.

Ρήξεις  στην περιφερική ζώνη, λόγω της αυξημένης αγγειοβρίθειας έχουν  την μεγαλύτερη ικανότητα επούλωσης, μια ρήξη στην ενδιάμεση ζώνη επουλώνεται δυσκολότερα, αλλά με βιολογικές μεθόδους π.χ. με έγχυση αιμοπεταλίων είναι δυνατόν να συμβεί επούλωση, ενώ ρήξεις στην κεντρική ζώνη έχουν την χειρότερη πρόγνωση, εφόσον αποτολμήσουμε  την συρραφή   και όχι την μερική μηνισκεκτομή.

Η προστασία των μηνίσκων, η διάσωση και συρραφή του βιώσιμου και αγγειούμενου  περιφερικού τριτημορίου τους, συμβάλει στην  προστασία του αρθρικού χόνδρου από επιταχυνόμενη εκφύλιση και επίσης συντελεί  στην  δευτεροπαθή σταθεροποίηση του γόνατος, όταν ήδη υπάρχει ρήξη του προσθίου χιαστού συνδέσμου.

Οι ρήξεις των μηνίσκων, αναλόγως του τύπου αυτών ταξινομούνται ως τραυματικές,   εκφυλιστικές,  ακτινωτές-radial, flap-parrot beak ρήξεις,  περιφερικές επιμήκεις,  λαβής κάδου ή bucket-handle, οριζόντιες-cleavage,  σύνθετες-εκφυλιστικές ρήξεις, τύπου ramp-ράμπας ρήξεις και ρήξεις  στην ρίζα τους-meniscal  root lesions.   Όλων των τύπων οι ρήξεις αλλάζουν την φυσιολογική  κινηματική του γόνατος, αυξάνουν τις δυνάμεις επαφής και τελικά καταλήγουν στην  εκφύλιση της άρθρωσης.

  

  

Η μερική μηνισκεκτομή  (δηλαδή η αφαίρεση μόνο του τμήματος που έχει υποστεί ρήξη ή φθορά και η ομαλοποίηση και διατήρηση του σταθερού τμήματος του μηνίσκου)  είναι από τις συνηθέστερες χειρουργικές επεμβάσεις.  Με την σωστή εκτίμηση του ασθενούς, την φυσική του εξέταση, τις διαγνωστικές εξετάσεις και ιδιαίτερα την μαγνητική τομογραφία, η οποία παίζει ένα σημαντικό ρόλο στην εκτίμηση της παθολογίας ενός μηνίσκου και μπορεί σε ποσοστό 90% να είναι ακριβής σε ρήξη αυτού, έχει αυξηθεί ο αριθμός των ρήξεων που έρχονται στο φώς της διάγνωσης στις ημέρες μας. Επίσης με την έλευση της αρθροσκόπησης και της αρθροσκοπικής  χειρουργικής, την εξέλιξη των αρθροσκοπικών εργαλείων και των χειρουργικών τεχνικών, την αύξηση της γνώσης για την λειτουργία των μηνίσκων, της εκπαίδευσης  και επιδεξιότητας των αρθροσκόπων χειρουργών, έχουμε σαν τελικό αποτέλεσμα να αυξηθεί ο αριθμός των επεμβάσεων αυτών  και ιδιαίτερα την τελευταία 15-ετία οι επεμβάσεις  «περί του μηνίσκου» πολλαπλασιάσθηκαν.

  

  

Ιδιαίτερα  στις ημέρες μας  και με διάφορες τεχνικές (outside-in, inside-out, all-inside) είναι πλέον σαφές ότι η διάσωση και η συρραφή (repair) του μηνίσκου, είναι αυτό που πραγματοποιείται ή που πρέπει να είναι ο στόχος του κάθε χειρουργού, με το ποσοστό της επιτυχίας στις συρραφές των μηνίσκων να φθάνει στο 85%-90%.

  

  

  

  

  

Παρά  όμως  το σημαντικό υψηλά ποσοστό της επιτυχίας,  είναι δυνατόν να επισυμβούν αρκετές επιπλοκές-αποτυχίες, σε σημαντικό βαθμό.

Η κατάλληλη  επιλογή του ασθενούς και η ορθή εκτίμηση του τύπου της ρήξης σε κάθε περίπτωση είναι  απαραίτητοι παράγοντες για μια επιτυχημένη επέμβαση συρραφής  μηνίσκου.

Δεν είναι δυνατόν να συρράπτονται όλες οι ρήξεις των μηνίσκων. Δυνατότητα συρραφής έχουν μόνο αυτές που αφορούν σε αγγειούμενη  περιοχή και συνήθως αφορούν στο περιφερικό τμήμα των 3-4 χιλιοστών.   Η ορθή διάγνωση της εκάστοτε ρήξης,  που προυποθέτει λήψη ολοκληρωμένου ιστορικού, λεπτομερή κλινική εξέταση του ασθενούς, τον απαιτούμενο απεικονιστικό έλεγχο και στις περισσότερες των περιπτώσεων έλεγχο με  μαγνητική τομογραφία του γόνατος, είναι οι απαραίτητοι παράγοντες που σε συνδυασμό με την «προσωπικότητα» του τύπου της εκάστοτε ρήξης, την χειρουργική τεχνική, την ικανότητα του χειρουργού, αλλά και το κατάλληλο πρόγραμμα αποκατάστασης, συντελούν στην επιτυχία της συρραφής  μιας  ρήξης  μηνίσκου.

Σημαντικό επίσης γεγονός σε  περίπτωση  αποτυχημένης  συρραφής του μηνισκικού  ιστού,  αποτελεί η άμεση αναγνώριση του προβλήματος, ώστε να μην επέλθει κάποιο άλλο σύμβαμα και «προστεθεί» στο ήδη υπάρχον αρχικό πρόβλημα που ήδη είχε προκύψει με τον αρχικό τραυματισμό.