Τραυματικό Εξάρθρημα Ακρωμιοκλειδικής Άρθρωσης
Αποτελεί ένα πολύ συχνό τραυματισμό κατά την διάρκεια της αθλητικής δραστηριότητας. Ο ασθενής συνήθως υφίσταται το συγκεκριμένο πρόβλημα μετά από πτώση στο έδαφος και με άμεση πλήξη και δύναμη που εφαρμόζεται στην εξωτερική επιφάνεια της περιοχής του ώμου.
Συχνά το χέρι του βρίσκεται « μακριά» από τον κορμό του, δηλαδή σε απαγωγή. Υπάρχει έντονος πόνος και οίδημα στην περιοχή της ωμικής ζώνης, συνήθως ακούει έναν ήχο από την προσβληθείσα περιοχή και σχεδόν αμέσως αναγνωρίζει προβολή του περιφερικού άκρου της κλείδας προς τα πάνω από το οστούν του ακρωμίου.
Τυπικά τα εξαρθρήματα της ακρωμιοκλειδικής ταξινομούνται σε έξι βαθμούς. Οι δύο πρώτοι τύποι Ι και ΙΙ αφορούν σε βλάβες που αντιμετωπίζονται συντηρητικά, η αντιμετώπιση του βαθμού ΙΙΙ, που αφορούν σε πλήρη ρήξη του ακρωμιοκλειδικού και των κορακοκλειδικών (τραπεζοειδούς και κωνοειδούς) συνδέσμων και που υπάρχει παρεκτόπιση προς τα άνω του περιφερικού τμήματος της κλείδας από 25%-100% σε σύγκριση με το ακρώμιο, είναι αμφιλεγόμενη, ενώ οι βλάβες IV, V και VI, με μεγαλύτερη μετατόπιση από 100% και οπίσθια ή και κάτω μετατόπιση της κλείδας, αντιμετωπίζονται πάντα χειρουργικά.
Ο ασθενής προσέρχεται για εκτίμηση, παρουσιάζοντας οίδημα στο περιφερικό άκρο της κλείδας, πόνο στην ψηλάφηση της ακρωμιοκλειδικής άρθρωσης, πόνο εκλυόμενο στην παθητική προσπάθεια προσαγωγής του άνω άκρου και παραμόρφωση στο περιφερικό άκρο της κλείδας.
Μετά την κλινική εξέταση σειρά έχει ο ακτινολογικός έλεγχος. Αυτός περιλαμβάνει την λήψη Zanca: προσθιοπίσθια ακτινογραφία με κλίση της λυχνίας 10ο-15ο κεφαλικά και συνήθως σε σύγκριση με την υγιή πλευρά. Επίσης γίνεται η μασχαλιαία προβολή του ώμου και η «Υ» που είναι προβολή στο επίπεδο της ωμοπλάτης.
Παλαιότερα ήταν συνηθισμένες οι ακτινογραφίες υπό stress, όμως λόγω της υπάρχουσας ορατής βλάβης και του πόνου του ασθενούς, δεν είναι, τελείως απαραίτητες, στην συνήθη σημερινή πρακτική.
Ο ασθενής υποβάλλεται και σε Μαγνητική τομογραφία, ώστε να αποκλείσουμε πιθανές συνοδές βλάβες από την γληνοβραχιόνιο άρθρωση. Σε πιθανότητα απαρεκτόπιστου κατάγματος περιφερικού άκρου κλείδας ή και ακρωμίου, είναι χρήσιμη η περαιτέρω διερεύνηση με αξονική τομογραφία ώμου.
Στους ασθενείς μας, με εξαρθρήματα ΙΙΙ βαθμού, γίνεται μια συζήτηση και εξατομίκευση της θεραπευτικής μας προσέγγισης, ανάλογα την «προσωπικότητα» του ασθενούς . Η ένδειξη είναι η συμπτωματική ρήξη ΙΙΙου βαθμού και σε ασθενή που κάνει βαριά χειρωνακτική εργασία, ή είναι ρίπτης, ή είναι αθλητής χάντμπολ, μπάσκετ ή και βόλεϊ.
Χειρουργική διαδικασία
Ο ασθενής λαμβάνει γενική αναισθησία.
Θέση ασθενούς: ημικαθιστική (Beach chair).
Χειρουργική τομή από το άνω τμήμα της κλείδας και περίπου 3-4 εκατοστά από την ακρωμιοκλειδική άρθρωση και προς την κορακοειδή απόφυση. Ανεύρεση της κορακοειδούς απόφυσης και κάτω από αυτήν περνάμε σαν loop αυτόλογο μόσχευμα ισχνού προσαγωγού μυός, από έξω προς τα έσω. Κάνουμε δύο κανάλια στην κλείδα σε απόσταση τουλάχιστον1,5- 2,0 εκατοστών και ολοκληρώνουμε την καθήλωση του μοσχεύματος στην κλείδα με βίδες (tenodesis) ή εναλλακτικά περνώντας το πάνω από την κλείδα, σαν loop.
Μετεγχειρητική αποκατάσταση
- Ακινητοποίηση του άνω άκρου σε σταθεροποιητή ώμου, για 6 εβδομάδες.
- Μετά τις 10 ημέρες, έναρξη κινησιοθεραπείας, σε ύπτια θέση.
- Αρχίζουμε παθητικές ασκήσεις, σε ύπτια θέση, περιορίζοντας την εξωτερική στροφή πέραν των 30ο και την παθητική ανύψωση πέραν των 90ο.
- Ενεργητικές ασκήσεις αρχίζουμε στους δύο μήνες.
- Ασκήσεις ενδυνάμωσης αρχίζουμε μετά τον 3ο -4ο μήνα.
- Επιστροφή σε πλήρη αθλητική δραστηριότητα και έγερση βάρους, επιτρέπεται μετά τον 6ο μήνα και εφόσον ο έλεγχος, κλινικός και ακτινολογικός, είναι χωρίς προβλήματα.
Επιπλοκές
Όπως όλες οι χειρουργικές επεμβάσεις έτσι και στην περίπτωση αυτή της αποκατάστασης της ακρωμιοκλειδικής άρθρωσης, υπάρχουν κίνδυνοι και επιπλοκές. Οι συχνότερες είναι:
- Φλεγμονή,
- Αντίδραση από τα ράμματα και τα υλικά,
- Κάταγμα κλείδας,
- Κάταγμα κορακοειδούς απόφυσης,
- Βλάβη του μυοδερματικού νεύρου και
- Παραμένοντας πόνος και αστάθεια.