Η ασβεστοποιός τενοντίτιδα ή ασβεστοποιός τενοντοπάθεια αποτελεί την εναπόθεση κρυστάλλων κυρίως φωσφορικού ασβεστίου (υδροξυαπατίτου) μέσα ή στην περιοχή γύρω από το τενόντιο στροφικό πέταλο, τόσο στον υπερακάνθιο όσο και στον υπακάνθιο τένοντα.Η ηλικία που συνήθως δημιουργείται το πρόβλημα είναι μεταξύ των 30 και 50 χρόνων και συνήθως αφορά σε γυναίκες.
Το αίτιο συνήθως είναι άγνωστο. Είναι πιθανόν οι διάφοροι μικροτραυματισμοί, η υπάρχουσα εκφύλιση, η υπερχρησιμοποίηση του άκρου, η «κακή» εκγύμναση, η ηλικία, να υπεισέρχονται στον σχηματισμό της ασβέστωσης και να δημιουργείται φλεγμονή στην περιοχή. Η φλεγμονή αυτή προκαλεί έντονο συμπτωματολογία πόνου στην περιοχή του ώμου, υπάρχουν συχνές υφέσεις και εξάρσεις του άλγους, με πόνο ακόμα και στις μικρές κινήσεις της ωμικής ζώνης, ενώ το συνηθέστερο σύμπτωμα είναι η ύπαρξη νυκτερινού άλγους και η αφύπνιση του ασθενούς. Εκτιμώ μετά από κάποια χρόνια εμπειρίας ότι ο πόνος μερικές φορές ισοδυναμεί με τον πόνο που προκαλείται από ένα κάταγμα και για τον λόγο αυτό θεωρώ ότι η αντιμετώπιση των ασθενών με το συγκεκριμένο πρόβλημα θα πρέπει να ενέχει την θέση του επείγοντος. Αμέσως θα πρέπει να γίνει περιορισμός δραστηριότητας και πλήρης ή μερική ακινητοποίηση του άκρου, εφαρμογή κρυοθεραπείας, ενώ η χρήση σε τακτική βάση αναλγητικών και αντιφλεγμονωδών δισκίων θα βοηθήσουν στην ανακούφιση του ασθενούς μας.
Η διάγνωση θα γίνει με απλή ακτινογραφία ώμου, με υπερηχογραφικό έλεγχο, από ακτινολόγο με γνώση στο μυοσκελετικό σύστημα και επίσης με έλεγχο με μαγνητική τομογραφία τουλάχιστον σε κάποιες των περιπτώσεων.
Στην συνέχεια εκτός των πρώτων μέτρων που ήδη πήραμε, θα κατευθύνουμε τον ασθενή μας σε φυσικοθεραπευτή, τον οποίο ενημερώνουμε εγγράφως για το τι πρόγραμμα θα πρέπει να ακολουθήσει στην συγκεκριμένη περίσταση. Είναι χρήσιμη η εφαρμογή φαρμάκου (αναλγητικού ή και αντιφλεγμονώδους) με ιοντοφόρηση, η παθητική κινησιοθεραπεία του ώμου σε ύπτια θέση και στο όριο της ενόχλησης, ώστε να επιτευχθεί όσο το δυνατόν μεγαλύτερο εύρος κίνησης στον ώμο, η κρυομάλλαξη και το laser. Αρκετοί εφαρμόζουν θεραπεία με ηχητικά κύματα (Shockwave), όπου τα ηχητικά κύματα κτυπούν τον παθολογικό ιστό, με σκοπό να διεγερθεί ο μηχανισμός επούλωσης του τένοντα, ενώ γίνεται ταυτόχρονα διάσπαση του ασβεστώματος, με την αυξημένη πίεση που του ασκείται, κατακερματίζεται και διαλύεται. Βέβαια τα ανωτέρω δεν είναι ο κανόνας και ιδιαίτερα εάν υπάρχει έστω μια μικρή ρήξη του τενοντίου πετάλου και τα συμπτώματα του ασθενούς επιδεινώνονται, οπότε η ανωτέρω θεραπεία άμεσα θα πρέπει να διακόπτεται.
Προσωπικά δεν κάνω εγχύσεις με κορτικοστεροειδές, εκτός σπανίων περιπτώσεων.
Θεραπεία που επίσης εφαρμόζεται είναι η με υπερηχογραφική καθοδήγηση πρόκληση οπών στην ασβέστωση και η έγχυση, πάντα με άσηπτες συνθήκες, ορού ώστε να γίνει έκπλυση της περιοχής (Ultrasound Guided Barbotage).
Σε εμμένουσα συμπτωματολογία η αρθροσκόπηση του ώμου είναι η θεραπεία εκλογής. Είναι σαφώς μια χειρουργική πράξη, με όλους τους κινδύνους και τις επιπλοκές της, που όμως σε έμπειρα χέρια προσφέρει μόνο πλεονεκτήματα και πλήρη αποκατάσταση της βλάβης. Είναι ατραυματική μέθοδος και μικρής παρεμβατικότητας, απαιτεί μικρή νοσηλεία, κάποιων ωρών ή έστω ενός 24/ώρου, γίνεται η πληρέστερη αφαίρεση της ασβέστωσης, γίνεται θυλακεκτομή, καλή και πλήρης έκπλυση της περιοχής, ενώ σε ταυτόχρονες ρήξεις του τενοντίου πετάλου, γίνεται η απαραίτητη συρραφή του τένοντα και η υπακρωμιακή αποσυμπίεση, όπως και η εκτίμηση παθολογίας στην γληνοβραχιόνιο άρθρωση. Επιπλέον σε περιπτώσεις παραμελημένες στον ίδιο χειρουργικό χρόνο, πάντα προσεκτικά, κάνουμε και κινητοποίηση της άρθρωσης, οπότε πετυχαίνουμε πληρέστερη και άμεση κίνηση στην άρθρωση, που μπορεί να παραμένει «καθηλωμένη» για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα μηνών ακόμα και ετών.
Μετεγχειρητικά, ακινητοποιούμε το χειρουργηθέν άνω άκρο για 3-4 εβδομάδες, αλλά άμεσα το κινητοποιούμε παθητικά, ενώ στόχος μας είναι η «πλήρης» και ανώδυνος κίνηση να επιτευχθεί μέσα σε τρείς (3) μήνες, οπότε να επιστρέψει και ο ασθενής μας στην καθημερινότητα του. Επίσης στοχεύουμε στην πλήρη επανένταξη του ασθενούς μας σε αθλητική δραστηριότητα (γυμναστήριο, τέννις κλπ) στους 6-8 μήνες.
Όπως είναι σημαντική η «χειρουργική συνεισφορά» στο ποθούμενο αποτέλεσμα, τόσο μεγάλη είναι και η προσφορά από ειδικό φυσικοθεραπευτή, αρκετά γνώστη και με εξειδίκευση στην περιοχή της ωμικής ζώνης, ο οποίος θα πρέπει να ακολουθεί το καθωρισμένο πρόγραμμα αποθεραπείας του θεράποντα, ενώ θα πρέπει να υπάρχει συχνή επικοινωνία μεταξύ των. Επιπλέον πολύ σημαντική είναι η ύπαρξη υπομονής και εμπιστοσύνης μεταξύ των τριών εμπλεκομένων, δηλαδή του ασθενούς, του θεράποντα και του φυσικοθεραπευτή.
Η επανεμφάνιση ασβεστώσεων, στον ίδιο ώμο, εάν έχει γίνει το χειρουργείο με όλες τις κατευθυντήριες γραμμές και ο ασθενής μας ακολουθήσει το πρόγραμμα επανένταξης που του δίνουμε και χωρίς παρεκκλίσεις, είναι εξαιρετικά σπάνια.